Η Ραδιοϋμενόλυση είναι μια θεραπευτική μέθοδος της Πυρηνικής Ιατρικής, στην αντιμετώπιση της χρόνιας αρθρίτιδας, π.χ. ρευματοειδή αρθρίτιδα, οστεοαρθρίτιδα. Αντίθετα με τις γνωστές θεραπείες με φάρμακα η Ραδιοϋμενόλυση εφαρμόζεται επιλεκτικά στην άρθρωση που πάσχει χωρίς να επηρεάζεται ο υπόλοιπος οργανισμός.
Με την ραδιοϋμενόλυση επιτυγχάνεται η συρρίκνωση του διογκωμένου και ερεθισμένου υμένα της άρθρωσης, δηλαδή η αποκατάστασή του σε μια φυσιολογικότερη κατάσταση, με αποτέλεσμα τη μείωση της φλεγμονής και, κατά συνέπεια, των συμπτωμάτων της αρθρίτιδας.
Τα ραδιοφάρμακα που κατά την εφαρμογή της Ραδιοϋμενόλυσης χορηγούνται με μια ένεση στην άρθρωση είναι το Υ-90, το Re 186 και το Εr 169.
Και τα τρία έχουν την ιδιαιτερότητα να παραμένουν στην άρθρωση έως ότου εξασθενήσουν πλήρως, η δε ακτίνα δράσης τους είναι τόσο μικρή χωρίς να επηρεάζουν το υπόλοιπο οργανισμό και να θεραπεύουν την φλεγμονή χωρίς να βλάπτουν τον χόνδρο η τα οστά της άρθρωσης.
Η Ραδιοϋμενόλυση είναι παγκοσμίως γνωστή και αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο στη Γερμανία διεξάγονται περίπου 60.000 θεραπείες ετησίως.
Αρχικά η Ραδιοϋμενόλυση εφαρμόζεται σε όλες τις αρθρώσεις εκτός της σπονδυλικής στήλης (ώμους, αγκώνες, καρπούς, αρθρώσεις χεριών και ποδιών, ισχίο, γόνατο, ποδοκνημική κλπ.).
Το φάρμακο χορηγείται με μια ένεση στην άρθρωση που πάσχει και στη συνέχεια η άρθρωση ακινητοποιείται για τρείς ημέρες.
Η θεραπεία γίνεται μόνο μια φορά και μόνο σε ιδιαίτερες περιπτώσεις απαιτείται επανάληψη μετά από μήνες. Η Ραδιοϋμενόλυση μπορεί να γίνει παράλληλα με άλλες θεραπείες, π.χ. φάρμακα
Το ραδιοφάρμακο που χορηγείται στην άρθρωση αρχικά διαχέεται σε όλη την ενδοαρθρική κοιλότητα. Λόγω της κολλοειδούς χημικής μορφής του απορροφάται από το ενδοθήλιο του υμένα όπου και παραμένει σταθερά. Στο χρονικό διάστημα που είναι ενεργό η ενέργεια που εκπέμπει καταστρέφει τα παθολογικά κύτταρα που προκαλούν την φλεγμονή, όπως η νέκρωση των καρκινικών κυττάρων κατά τις ακτινοβολίες που γίνονται σε κακοήθεις παθήσεις. Η δράση αυτή αρχικά ερεθίζει τον υμένα έτσι ώστε να παρατηρείται συχνά μια παροδική επιδείνωση των συμπτωμάτων. Στη συνέχεια και μετά από εβδομάδες αρχίζει να συρρικνώνεται ο αρχικά διογκωμένος και ερεθισμένος υμένας σε μια φυσιολογικότερη κατάσταση, οπότε και υποχωρούν τα συμπτώματα της αρθρίτιδας. Συνήθως η βελτίωση των συμπτωμάτων της αρθρίτιδας εμφανίζεται στον ένα μήνα και το αποτέλεσμα της θεραπείας μπορεί να εκτιμηθεί μετά από τρείς μήνες περίπου.
1.Τα ραδιενεργά σωματίδια απορροφώνται από τον υμένα και καταστρέφουν τα κύτταρα που προκαλούν και διατηρούν τη φλεγμονή
2.Μετά από εβδομάδες ο υμένας ξεπρήζεται και υποχωρεί η φλεγμονή όπως και τα συμπτώματα της αρθρίτιδας, ενώ το ραδιοφάρμακο έχει προ πολλού αποσυντεθεί
FIG . 1 Rheumatoidsynovitis of the knee.Large hyperaemic
FIG . 2 Same area as in Fig. I one month after injection of villi on the medial capsular wall. 90 Y. Villi now less prominent and avascular.
Προϋπόθεση για την εφαρμογή της ραδιοϋμενόλυσης όπως και για ένα καλό αποτέλεσμα είναι η ακριβής διάγνωση της αρθρίτιδας / υμενίτιδας. Εκτός από την εκτίμηση της κατάστασης των οστών της άρθρωσης, συνήθως με μια απλή ακτινογραφία, σημαντικές πληροφορίες προσφέρει η υπερηχογραφική εξέταση της άρθρωσης. Σε αυτήν φαίνεται καλύτερα και από την μαγνητική τομογραφία η μορφολογία του μένα, ο ύγραρθρος όπως και μια κύστη Baecker.
Όμως η αρθρίτιδα και ο βαθμός της φλεγμονής φαίνονται μόνο με ένα σπινθηρογράφημα.
Τελικά μαζί με το ιστορικό του ασθενή και την κλινική εξέταση θέτει ο ειδικός για την θεραπεία ιατρός την διάγνωση για την εφαρμογή της Ραδιοϋμενόλυσης.
Το φάρμακο για κάθε ασθενή παραγγέλλεται μια εβδομάδα πριν την προγραμματισμένη θεραπεία στο εργοστάσιο στη Γαλλία από την εταιρεία CIS από όπου γίνεται και η παγκόσμια διανομή. Επειδή αυτό με το χρόνο χάνει την ενεργότητά του, αναγκαστικά πρέπει να χορηγηθεί σχεδόν άμεσα με την άφιξή του στο ιατρικό κέντρο. Για αυτούς του λόγους πρέπει οπωσδήποτε να τηρηθεί από τον ασθενή το προγραμματισμένο ραντεβού.
Σπινθηρογραφική απεικόνιση αρθρίτιδας σε γόνατο , χέρια, ώμο, ποδοκνημική άρθρωση
Το αποτέλεσμα της θεραπείας εξαρτάται από το είδος της αρθρίτιδας και τον βαθμό της εκφύλισης της άρθρωσης.
Τα καλύτερα αποτελέσματα με βελτίωση των συμπτωμάτων κατά 80% και πλέον και μάλιστα για πολλά χρόνια αναφέρονται στην ρευματοειδή αρθρίτιδα και αυτό γιατί η ραδιοϋμενόλυση δρά εκεί ακριβώς που εστιάζεται η πάθηση , δηλαδή στον υμένα της άρθρωσης.
Στην οστεοαρθρίτιδα οι κλινικές μελέτες συμπεριλαμβανομένου και των δικών μου, αναφέρουν καλά έως πολύ καλά αποτελέσματα από 50 έως και 80% των ασθενών με σημαντική μείωση του πόνου και βελτίωση της κινητικότητας της άρθρωσης.
Τα καλύτερα αποτελέσματα της θεραπείας έχουν παρατηρηθεί στην αιμορροφιλική αρθρίτιδα με ποσοστό επιτυχίας μεγαλύτερο του 90% όπου η Ραδιοϋμενόλυση έχει καθιερωθεί σαν θεραπεία πρώτης επιλογής.
Με το δεδομένο πως η ραδιοϋμενόλυση εφαρμόζεται από έμπειρο στη θεραπεία πυρηνικό ιατρό, το γεγονός πως το φάρμακο παραμένει στην άρθρωση και δεν διοχετεύεται στον υπόλοιπο οργανισμό όπως και η πολύ μικρή εμβέλεια της ακτινοβολίας περιορίζουν στο ελάχιστο τυχόν παρενέργειες ή επιπλοκές τόσο κατά την όσο και μετά την εφαρμογή της.
Λόγω του ερεθισμού του υμένα από την ακτινοβολία του φαρμάκου μπορεί να παρουσιαστεί μια παροδική επιδείνωση της αρθρίτιδας η οποία τις περισσότερες φορές αποφεύγεται με παράλληλη χορήγηση κορτιζόνης.
Επίσης λόγω της απαραίτητης ακινητοποίησης της άρθρωσης για λίγες ημέρες κατά την θεραπεία στα κάτω άκρα υπάρχει κίνδυνος μιας φλεβοθρόμβωσης, η οποία μπορεί να αποφευχθεί με ειδικές ασκήσεις ή και με χορήγηση αντιπηκτικών.
Κλινικές μελέτες και μακροχρόνιες παρακολουθήσεις δεν έδειξαν καμία επίπτωση στον οργανισμό των ασθενών από την θεραπεία, η δε ακτινική επιβάρυνση του σώματος είναι ελάχιστη.
Η Ραδιοϋμενόλυση εφαρμόζεται και σε παιδιά (αιμορροφιλική αρθρίτιδα).
Απόλυτη αντένδειξη για την εφαρμογή της Ραδιοϋμενόλυσης είναι η εγκυμοσύνη.