Ραδιοϋμενόλυση - Τοπική Θεραπεία της Χρόνιας Αρθρίτιδας

Η χρόνια αρθρίτιδα είναι μια συχνή πάθηση στον γενικό πληθυσμό με σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων κυρίως λόγω των περιορισμένων θεραπευτικών δυνατοτήτων.

Κυρίως στις μεγαλύτερες ηλικίες εμφανίζονται εκφυλιστικές αλλοιώσεις στον χόνδρο η και στα οστά των αρθρώσεων περίπου στο 20% και πλέον του πληθυσμού των ανθρώπων με ελαφρώς μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες . Δυστυχώς αυτές οι εκφυλίσεις δεν μπορούν μέχρι σήμερα να θεραπευτούν , δηλαδή δεν είναι δυνατή η αποκατάσταση στην αρχική φυσιολογική τους κατάσταση.

Επίσης δεν μπορούν με τις σημερινές γνωστές θεραπείες, κυρίως με φάρμακα, να αντιμετωπιστούν 20 % και πλέον των περιπτώσεων με ρευματοπάθεια λόγω μη ανταπόκρισης στην θεραπευτική αγωγή η εξαιτίας παρενεργειών των ανάλογων φαρμάκων. Για το τελευταίο αρκετές φορές είναι προς εξέταση το κατά πόσον το όφελος μιας φαρμακευτικής αγωγής υπερισχύει των ανάλογων παρενεργειών.

Η Ραδιοϋμενόλυση μια γνωστή εδώ και δεκαετίες θεραπευτική εφαρμογή της Πυρηνικής Ιατρικής έρχεται να συμπληρώσει τις θεραπευτικές δυνατότητες στην αντιμετώπιση της χρόνιας αρθρίτιδας.

Αξιοσημείωτα πλεονεκτήματα της Ραδιοϋμενόλυσης είναι:

Τοπική θεραπεία χωρίς να επιβαρύνεται ο υπόλοιπος οργανισμός.
Πρακτικά χωρίς παρενέργειες.
Εύκολη και χωρίς ιδιαίτερη επιβάρυνση για τον ασθενή.
Σημαντική βελτίωση της αρθρίτιδας.

ΤΙ ΕΠΙΤΥΓΧΑΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΡΑΔΙΟΫΜΕΝΟΛΥΣΗ;

Και οι δύο συχνότερες μορφές αρθρίτιδας, δηλ. η οστεοαρθρίτιδα και η ανοσοβιακής αιτιολογίας αρθρίτιδα (ρευματοειδή, ψωριασική, κ.λ.π.) έχουν κοινό χαρακτηριστικό την φλεγμονή στην οποία οφείλονται τα συμπτώματα της αρθρίτιδας. Αυτή η φλεγμονή εστιάζεται κυρίως στην μεμβράνη, δηλ. στον υμένα που περιβάλει και περικλείει τα οστά κάθε άρθρωσης. Στην περίπτωση της υμενίτιδας αυτός διογκώνεται και παράγει παθολογικές ποσότητες υγρού (ύδραρθρος).

Αντίστοιχα με τις γνωστές ακτινοθεραπείες, τα ραδιενεργά σωματίδια του χορηγούνται στην άρθρωση προκαλούν μια συρρίκνωση του διογκωμένου και ερεθισμένου υμένα και τον επαναφέρουν σε μια φυσιολογικότερη κατάσταση. Αυτό έχει αποτέλεσμα την μείωση η ακόμα και παύση της φλεγμονής.

ΣΕ ΠΟΙΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ

Αρχικά η Ραδιοϋμενόλυση εφαρμόζεται σε όλες τις αρθρώσεις εκτός της σπονδυλικής στήλης (ώμους, αγκώνες, καρπούς, αρθρώσεις χεριών και ποδιών, ισχίο, γόνατο, ποδοκνημική κλπ.).

ΟΙ ΣΥΝΗΘΕΣΤΕΡΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΡΑΔΙΟΫΜΕΝΟΛΥΣΗΣ ΕΙΝΑΙ

Ρευματικές παθήσεις (ρευματοειδή – ψωριασική-αγκυλοποιητική αρθρίτιδα)
Οστεοαρθρίτιδα
Χρόνια συλλογή υγρού στο γόνατο (ύγραρθρος)
Χρόνια φλεγμονή μετά από αρθροπλαστική γόνατος
Αρθρίτιδα αιμορροφιλίας
Λαχνοοζώδης υμενίτιδα

ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ;

Το φάρμακο χορηγείται με μια ένεση στην άρθρωση που πάσχει και στη συνέχεια η άρθρωση ακινητοποιείται για τρείς ημέρες.

Η θεραπεία γίνεται μόνο μια φορά και μόνο σε ιδιαίτερες περιπτώσεις απαιτείται επανάληψη μετά από μήνες. Η Ραδιοϋμενόλυση μπορεί να γίνει παράλληλα με άλλες θεραπείες, π.χ. φάρμακα

ΠΩΣ ΘΕΡΑΠΕΥΕΙ

Το ραδιοφάρμακο που χορηγείται στην άρθρωση αρχικά διαχέεται σε όλη την ενδοαρθρική κοιλότητα. Λόγω της κολλοειδούς χημικής μορφής του απορροφάται από το ενδοθήλιο του υμένα όπου και παραμένει σταθερά. Στο χρονικό διάστημα που είναι ενεργό η ενέργεια που εκπέμπει καταστρέφει τα παθολογικά κύτταρα που προκαλούν την φλεγμονή, όπως η νέκρωση των καρκινικών κυττάρων κατά τις ακτινοβολίες που γίνονται σε κακοήθεις παθήσεις. Η δράση αυτή αρχικά ερεθίζει τον υμένα έτσι ώστε να παρατηρείται συχνά μια παροδική επιδείνωση των συμπτωμάτων. Στη συνέχεια και μετά από εβδομάδες αρχίζει να συρρικνώνεται ο αρχικά διογκωμένος και ερεθισμένος υμένας σε μια φυσιολογικότερη κατάσταση, οπότε και υποχωρούν τα συμπτώματα της αρθρίτιδας. Συνήθως η βελτίωση των συμπτωμάτων της αρθρίτιδας εμφανίζεται στον ένα μήνα και το αποτέλεσμα της θεραπείας μπορεί να εκτιμηθεί μετά από τρείς μήνες περίπου.

1.Τα ραδιενεργά σωματίδια απορροφώνται από τον υμένα και καταστρέφουν τα κύτταρα που προκαλούν και διατηρούν τη φλεγμονή
2.Μετά από εβδομάδες ο υμένας ξεπρήζεται και υποχωρεί η φλεγμονή όπως και τα συμπτώματα της αρθρίτιδας, ενώ το ραδιοφάρμακο έχει προ πολλού αποσυντεθεί

FIG . 1 Rheumatoidsynovitis of the knee.Large hyperaemic
FIG . 2 Same area as in Fig. I one month after injection of villi on the medial capsular wall. 90 Y. Villi now less prominent and avascular.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑ – ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

Προϋπόθεση για την εφαρμογή της ραδιοϋμενόλυσης όπως και για ένα καλό αποτέλεσμα είναι η ακριβής διάγνωση της αρθρίτιδας / υμενίτιδας. Εκτός από την εκτίμηση της κατάστασης των οστών της άρθρωσης, συνήθως με μια απλή ακτινογραφία, σημαντικές πληροφορίες προσφέρει η υπερηχογραφική εξέταση της άρθρωσης. Σε αυτήν φαίνεται καλύτερα και από την μαγνητική τομογραφία η μορφολογία του μένα, ο ύγραρθρος όπως και μια κύστη Baecker.

Όμως η αρθρίτιδα και ο βαθμός της φλεγμονής φαίνονται μόνο με ένα σπινθηρογράφημα.

Τελικά μαζί με το ιστορικό του ασθενή και την κλινική εξέταση θέτει ο ειδικός για την θεραπεία ιατρός την διάγνωση για την εφαρμογή της Ραδιοϋμενόλυσης.
Το φάρμακο για κάθε ασθενή παραγγέλλεται μια εβδομάδα πριν την προγραμματισμένη θεραπεία στο εργοστάσιο στη Γαλλία από την εταιρεία CIS από όπου γίνεται και η παγκόσμια διανομή. Επειδή αυτό με το χρόνο χάνει την ενεργότητά του, αναγκαστικά πρέπει να χορηγηθεί σχεδόν άμεσα με την άφιξή του στο ιατρικό κέντρο. Για αυτούς του λόγους πρέπει οπωσδήποτε να τηρηθεί από τον ασθενή το προγραμματισμένο ραντεβού.

Σπινθηρογραφική απεικόνιση αρθρίτιδας σε γόνατο , χέρια, ώμο, ποδοκνημική άρθρωση

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Σχετικά με την αποτελεσματικότητα της Ραδιοϋμενόλυσης στην θεραπευτική αντιμετώπιση της χρόνιας αρθρίτιδας υπάρχει εκτενής παγκόσμια βιβλιογραφία. Σε αυτή τα αποτελέσματα αναφέρονται σε διάρκεια πολλών μηνών εως και χρόνια μετά την Ραδιοϋμενόλυση και μάλιστα συνήθως με μια συνεδρία. Εξάλλου το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να εκτιμηθεί συνήθως το νωρίτερο μετά απο 3-4 μήνες.

Οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν το αποτέλεσμα της ραδιοϋμενόλυσης είναι το είδος της αρθρίτιδας και ο βαθμός της εκφύλισης του χόνδρου και των οστών της άρθρωσης.

Στην ρευματοπάθεια αναφέρεται βελτίωση των συμπτωμάτων της αρθρίτιδας με ποσοστό 80% και πλέον των περιπτώσεων και αυτό επειδή το ραδιοφάρμακο δρά επιλεκτικά στον υμένα της άρθρωσης όπου εστιάζεται η κυρίως πάθηση της ανοσοποιητικής αιτιολογίας αρθρίτιδας.

ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ – ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ- ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ

Τα ραδιοφάρμακα που χορηγούνται στην ενδοαρθρική κοιλότητα κατά την εφαρμογή της ραδιοϋμενόλυσης λόγω της ιδιαίτερης ενέργειας που εκπέμπουν αλλά και της περιορισμένης ακτίνας δράσης τους ( λιγότερο από ένα χιλιοστό εως μερικά χιλιοστά μήκους) δεν επηρεάζουν τον υπόλοιπο οργανισμό αλλά ούτε τον χόνδρο και τα οστά της άρθρωσης. Ετσι η ραδιοϋμενόλυση εφαρμόζεται ακόμα και σε μικρά παιδιά π.χ. στην αντιμετώπιση της αιμοροφυλικής αρθρίτιδας. Κλινικές μελέτες και μακροχρόνιες παρακολουθήσεις δεν έδειξαν καμία επίπτωση στον οργανισμό των ασθενών από την θεραπεία, η δε ακτινική επιβάρυνση του σώματος είναι ελάχιστη.

Λόγω του ερεθισμού του υμένα από την ακτινοβολία του φαρμάκου κατά το χρονικό διάστημα που αυτό είναι ακόμα ενεργό μπορεί να παρουσιαστεί μια παροδική επιδείνωση της φλεγμονής κάτι το οποίο τις περισσότερες φορές αποφεύγεται με παράλληλη χορήγηση κορτιζόνης.

Επίσης λόγω της απαραίτητης για λίγες ημέρες ακινητοποίησης της άρθρωσης στα κάτω άκρα κατά την θεραπεία υπάρχει κίνδυνος μιας φλεβοθρόμβωσης, η οποία μπορεί να αποφευχθεί με ειδικές ασκήσεις ή και με χορήγηση αντιπηκτικών.

Τέλος όπως αυτό ισχύει σε όλες τις ενδοαρθρικές εγχύσεις υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης της άρθρωσης ( αναφέρεται σε 1:20000 των περιπτώσεων)

Συμπερασματικά και με το δεδομένο πως η ραδιοϋμενόλυση εφαρμόζεται από έμπειρο στη θεραπεία πυρηνικό ιατρό οι παρενέργειες και πιθανές επιπλοκές της μπορούν να θεωρηθούν ελάχιστες έως αμελητέες.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΡΑΔΙΟΫΜΕΝΟΛΥΣΗΣ

Τοπική θεραπεία μόνο στην άρθρωση που πάσχει χωρίς επιβάρυνση του υπόλοιπου οργανισμού.
Εύκολη για τον ασθενή θεραπεία πρακτικά χωρίς παρενέργειες ή επιπλοκές.
Καλά έως πολύ καλά αποτελέσματα
Εφαρμογή μόνο με μια συνεδρία και με δυνατότητα επανάληψης
Μπορεί να εφαρμοστεί παράλληλα με άλλες θεραπείες αλλά και με σκοπό την μείωση της φαρμακευτικής αγωγής.
Αναγνωρίζεται από τον ΕΟΠΥΥ.